Okólnik nr 2/2023

Okólnik nr 2/2023

z posiedzeń Zarządu Głównego Macierzy Ziemi Cieszyńskiej,

które odbyły się w miesiącach kwietniu, maju i czerwcu 2023 roku

 

1.Udział członków Zarządu Głównego Macierzy Ziemi Cieszyńskiej w uroczystościach i imprezach w miesiącach: kwiecień, maj i czerwiec 2023r.

- 18 kwietnia 2023 - w Zebraniu sprawozdawczym Koła MZC w Strumieniu uczestniczył Józef Król,

-  19 kwietnia 2023 - w spotkaniu Klubu Propozycji pt. ”Liryczne rozmowy duetu małżeńskiego”, czyli w spotkaniu z wierszami Elżbiety i Stanisława Malinowskich”, uczestniczył prezes ZG Cezary Tomiczek,

-7 kwietnia 2023 - w wernisażu wystawy „Rynek- salon miasta” w Muzeum Śląska Cieszyńskiego, uczestniczyła Elżbieta Holeksa-Malinowska,

-  03 maja 2023 – odbyły się uroczyste obchody  Święta Konstytucji  3 Maja, został wystawiony sztandar Macierzy, a takżezostały złożone kwiaty pod Tablicą Pamiątkową na Rynku w Cieszynie. W uroczystości udział wzięli prezes ZG Cezary Tomiczek, wiceprezes ZG Bronisław Brudny i pani  Elżbieta Holeksa – Malinowska. W śpiewie piosenek patriotycznych, w Parku   Pokoju w Cieszynie, uczestniczyła  pani Grażyna Pawlita,

- 03 maja 2023 - w Zebrzydowicach w uroczystości odsłonięcia i poświęcenia Tablicy Pamiątkowej poświęconej ” Powstańcom Śląskim  w 100 rocznicę Powrotu Śląska do Macierzy” uczestniczyli pani Urszula Skowron i pan Henryk Franek,

- 06 maja 2023 -  w obchodach 100-lecia OSP w Grodźcu uczestniczyli pani Irena Skrzyżala i pan Józef Król,

- 18 maja 2023 - w Strumieńskim Ratuszu  odbył się wernisaż książki ”Portretów niezwyczajnych”  książki o ludziach, którzy zmieniają codzienność, a bohaterowie książki to ks. Oskar Kuśka, Anastazja Żur, Józefa Greń i Krzysztof Wójtowicz, w spotkaniu uczestniczył pan Bronisław Świeży, który także był współorganizatorem tego spotkania,

- 18 maja 2023  – w wernisażu wystawy „ Księżna Elżbieta Lukrecja w 370 rocznicę śmierci”  w  Muzeum Śląska Cieszyńskiego, uczestniczył wiceprezes ZG Bronisław Brudny,

- 18 maja 2023 – w prelekcji o rodzinie Michejdów, w Książnicy Cieszyńskiej , uczestniczyła  wiceprezes ZG Władysława Magiera,

- 22 maja 2023 -  w promocji książki Danuty Chlupowej, zorganizowanej przez Koło MZC w Drogomyślu  uczestniczyła  Pani Władysława Magiera,

- 29 maja 2023  – Koło MZC w Grodźcu zorganizowało tradycyjną jajecznicę , w spotkaniu uczestniczyła pani Jolanta Skóra, prezes Koła Irena Skrzyżala i skarbnik Koła Józef Król,

-  30 maja 2023 -  Prezes Pan Cezary Tomiczek uczestniczył  w Konferencji Służb Mundurowych w Katowicach,

- 30 maja 2023 -  w Powiatowym Konkursie Gwary Cieszyńskiej „Rzóndzymy po naszymu”  w składzie jury uczestniczył Pan Henryk Franek.

W miesiącu czerwcu członkowie ZG MZC nie uczestniczyli w imprezach i uroczystościach. Również w miesiącu lipcu , który jest miesiącem urlopowym.

- 12 sierpnia 2023 - Pan Henryk Franek uczestniczył w IX Rajdzie Kolarskim „Szlakiem Walk Powstańców I Powstania Śląskiego”,

- 13 sierpnia 2023   -  pan Józef Król  uczestniczył w Jubileuszu 800-lecia Świętoszówki,

- 27 sierpnia 2023  -   wiceprezes ZG Władysława Magiera oraz pani Irena Skrzyżala  uczestniczyły w Złazie Górskim Macierzy Ziemi Cieszyńskiej  im. Władysława Orszulika. Złaz był bardzo udany,  udział wzięło 35 osób.

2. Z działalności Kół Terenowych Macierzy w miesiącach kwietniu, maju  i czerwcu 2023r.

 

 Koło MZC nr 2 „Mały Jaworowy w Cieszynie – prezes Grażyna Pawlita

Klub Propozycji miał 3 kolejne edycje, 2 w Domu Narodowym i 1 wyjazdową.

- 19.04.2023 -  Prelegenci: Elżbieta i Stanisław Malinowscy     Tytuł prelekcji: Poetycki duet.        

Małżeństwo poetów, cieszyniaków, macierzowców, przedstawiło się słuchaczom,                    opowiadając pokrótce swoje życiorysy i czytając swoją poezję, od lat młodzieńczych,                     aż do współczesności. Druga część spotkania miała formę poetyckiego duetu,                    opowiadającego sobie nawzajem, wierszem, o swoich uczuciach, przeżyciach,                    życiowych refleksjach. Te kilkadziesiąt minut spędzonych w towarzystwie naszych                    gości, to była prawdziwa poetycka uczta i chwila oddechu od zgiełku dnia.

 Ilość słuchaczy 25 osób,

- 17.05.2023 -  Prelegenci: Marta i Karol Roszka.    Tytuł prelekcji: Historia Czytelni Katolickiej w Wędryni.

Na zaproszenie pana prezesa Raabe, przyjechali do nas, nasi wielcy przyjaciele z                    Wędryni. Państwo Roszka są związani z Wędrynią, życiowo i zawodowo od 50 lat.  Ci wspaniali ludzie, oddali ukochanej przez siebie miejscowości, nie tylko pracę zawodową ala przede wszystkim pracę społeczną. I to właśnie ta działalność była przedmiotem prelekcji. Aktywność państwa Roszków w strukturach wędryńskiego PZKO,jest godna pozazdroszczenia, zespoły taneczne,śpiewacze, Klub Seniora, Koło Kobiet, teatr amatorski, wiele,wiele godzin przepracowanych przy remontach słynnej siedziby, czyli tytułowej Czytelni Katolickiej, były tematem arcyciekawej opowieści naszych miłych gości.

Ilość słuchaczy: 17 osób,

- 20.06.2023 - Sesja wyjazdowa Klubu Propozycji do Dzięgielowa.

Obecny rok to 100 lecie powstania Zakładów Opiekuńczo Wychowawczych Eben Ezer                    w Dzięgielowie. Obecnie kontynuowane przez Diakonat Żeński Eben- Ezer, jako Domy                   Seniora, Emaus 1 i Emaus 2. Wyjazd do Dzięgielowa był konieczny ze względu na                   rozległość tematu i miejsc godnych obejrzenia. Pod wodzą pastora Marka Londzina,                    proboszcza dzięgielowskiej parafii ewangelicko- augsburskiej, obejrzeliśmy oba domy                    opieki, kościół i dom sióstr diakonis. Wysłuchaliśmy arcyciekawej prelekcji o historii                   Eben- Ezer i jej założycielu księdzu Karolu Kuliszu, dowiedzieliśmy się wielu                    szczegółów o codziennym bytowaniu podopiecznych domów seniora, o warunkach  na jakich można znaleźć przystań w tym przyjaznym miejscu. Wyjazd był wielce owocny, uczestniczyło 30 osób.

- 10.05.2023 -  Wycieczka do Ogrodów Kapias i do Pszczyny.

Ogrody Kapias to niezwykle popularny cel wycieczek, wiosenna pogoda zachęciła nas do wyprawy w to piękne miejsce. Nie zawiedliśmy się, ogrody w wiosennej odsłonie to niewiarygodnie zachwycający widok, azalie, rododendrony,tulipany,magnolie i wiele innych cudownych roślin.

Przechadzaliśmy się w cudownym nastroju a utrudzeni posilili się w restauracji na świeżym powietrzu. W drodze do Pszczyny, zajrzeliśmy do Goczałkowic Zdroju, aby pospacerować godzinkę po uzdrowisku i w pełni docenić pracę renowacyjną i odświeżającą w tym cennym sanatoryjnym ośrodku. Po latach upadku i zapomnienia, miejsce to wraca do dawnego splendoru, stając się atrakcyjnym i konkurencyjnym kurortem naszego regionu.

Pszczyna przywitała nas piękną pogodą i tym bardziej zachwyciły nas ogrody zamkowe i samo miasto. Pszczyński zamek to wielka atrakcja turystyczna, ten wspaniały obiekt, który szczęśliwie nie ucierpiał ani z rąk okupanta ani wyzwoliciela, wzbudza w pełni zasłużony podziw.

Zamkowe komnaty, pełne pamiątek po rodzie Hochbergów, losy mieszkańców,anegdoty i powiew wielkiej historii, to wszystko inny świat, tak daleki od naszej rzeczywistości , jednak będący częścią naszej ziemi i jego chlubą. Wspaniali przewodnicy, oprowadzający po wnętrzach, przybliżyli nam epokę książąt i cesarzy i dali nam wspaniałą lekcję historii. Po atrakcjach duchowych, posililiśmy ciała w przyrynkowych restauracjach i wyruszyliśmy w drogę do Cieszyna.

Liczba uczestników: 38 osób,

- 14.06.2023 -  wycieczka do Katowic, Chorzowa i Jastrzębia

Wydawałoby się,że to mało atrakcyjny kierunek, ale miejsca , które zwiedziliśmy są dalekie od rutynowych wypraw na Górny Śląsk. Katowice przywitały nas chłodem i mżawką, co jak okazało się, było pomocne przy intensywnym spacerowaniu. Zamiast upału,przyjemny chłodek i rześkość.

Pani przewodniczka poprowadziła nas od Placu Sejmu Śląskiego, przy którym stoi pomnik Wojciecha Korfantego, gdzie zatrzymaliśmy się, aby wysłuchać pokrótce historii sławnego Ślązaka,

i docenić wielkość i rozmach zabudowań Urzędów: wojewódzkiego i marszałkowskiego.

Po drugiej stronie Urzędów stoi pomnik Józefa Piłsudskiego,niestety wroga i antagonisty naszego wspaniałego, śląskiego bohatera. Pomnik jest monumentalny, niemniej z pewnym rozbawieniem zauważamy,że słynna Kasztanka jest ogierem. To chyba po to aby nie było za poważnie. Dalej spacerem poszliśmy ulicami Ligonia i Szafranka, gdzie swoje siedziby mają Polskie Radio Katowice i Muzeum Historii Katowic. Dotarliśmy do budynków Akademii Muzycznej, tej Alma Mater wielu słynnych muzyków, śpiewaków i dyrygentów. Przez cudowny, klimatyczny hol uczelni, dotarliśmy skrótem do cmentarza przy ulicy Francuskiej, gdzie mają swoje grobowce najwybitniejsi katowiczanie. Min. Korfanty, Ziętek i inni wielcy Polacy zasłużeni dla ziemi śląskiej. Smutne wrażenie robi pewne zaniedbanie tej słynnej nekropolii.

W sąsiedztwie  na ulicy Francuskiej minęliśmy pierwszy z prawdziwego zdarzenia w Katowicach,szpital kliniczny, do dzisiaj cieszący się wielką renomą. I tak pomalutku, mijając po drodze secesyjne i modernistyczne budynki, dotarliśmy do Archikatedry Chrystusa Króla. Niestety zaczynające się właśnie nabożeństwo, skróciło znacznie zwiedzanie tego słynnego kościoła.

Wyjechaliśmy z Katowic w stronę Parku Śląskiego w Chorzowie. Tam czekały na nas wycieczkowe meleksy, którymi zachwyceni wycieczkowicze, objechali najważniejsze miejsca w kompleksie parkowym z metą przy Planetarium. W oczekiwaniu na seans astronomiczny, posililiśmy się w przylegającej do planetarium restauracji. Samo odnowione i unowocześnione planetarium robi kolosalne wrażenie. Nowoczesna aparatura umożliwia wyświetlanie 60 milionów gwiazd ( dotychczas było 8 tysięcy), seans jest niezwykle atrakcyjny i pouczający, wyszliśmy z niego dosłownie „wniebowzięci”.

W drodze do Cieszyna, zajechaliśmy do Jastrzębia Zdroju, aby z bliska przyjrzeć się odrestaurowanej części uzdrowiskowej. W tym słynącym z blokowisk mieście, jest cudowna przestrzeń sanatoryjna, gdzie można złapać oddech w parku zdrojowym, przy wspaniałych choć bardzo nowoczesnych fontannach, posiedzieć w domu zdrojowym, w którym, mieści się także dom kultury i odbywają się ciekawe wydarzenia. Nieśpiesznie, jadąc krętymi drogami ziemi cieszyńskiej, dotarliśmy ok.19 godz. do Cieszyna.

Liczba uczestników: 28,

- 28.05.2023 -  Tego dnia w „Zielone Świątki”, nasze Koło zorganizowało spotkanie integracyjne przy tradycyjnej jajecznicy. W gościnnych ogrodach działkowych Tulipan, zeszło się prawie 30 członków Koła, aby zjeść jajecznicę ze 120 jajek, oczywiście z boczkiem i „sznytlokiem”, pośpiewać, pożartować, poznać się wzajemnie, ze względu na dużą ilość nowych członków, wzajemne przedstawianie się było konieczne.  Wysłuchaliśmy opowieści naszego kolegi Mietka Urbaczki o jego niedawnej wyprawie do RPA, a na zakończenie zjedliśmy jeszcze kiełbaski z rusztu

i popiliśmy to wszystko „ rozmowną wodą”.

Na ostatnim Walnym Zebraniu Koła powołaliśmy do życia nową sekcję. Pod kierownictwem kolegi

Piotra Kuli, który już od kilku lat organizuje atrakcyjne wyjazdy, głównie nad morze , nasze Koło zyskało nowe możliwości zagospodarowania czasu dla swoich członków. Cieszące się wielkim powodzeniem wczasy, stały się wspaniałą inicjatywą , skutecznie integrującą naszych dotychczasowych członków i sposobem na pozyskiwanie członków nowych. W tym roku odbyły się już 2 wyjazdy nad morze.

- 12-19.04.2023  - w Świnoujściu odpoczywało 16 osób, w tym 8 członków naszego Koła.

W trakcie turnusu odbywano wycieczki po okolicy, piesze i meleksami, udano się do niemieckiej miejscowości Albeck, odwiedzono resturację na 13 piętrze słynnego hotelu Radisson, codziennie w

innym hotelu nasi wczasowicze bawili się na dancingach, i oczywiście spacerowali piękną plażą, która po prostu nie ma końca. Zakwaterowanie miało miejsce w pensjonacie „Meduza”, a dojazd i powrót odbyły się pociągami Intercity.

- 19-26.05.2023 -  w Ustroniu Morskim przebywały 52 osoby, w tym 12 członków Koła nr2 MZC.

Pogoda prawie letnia pozwoliła na prawdziwe plażowanie, które stało się codziennym punktem tego pobytu. Dodatkowo dansing w ośrodku zakwaterowania i całodzienna wycieczka do Kołobrzegu, ze zwiedzaniem miasta z przewodnikiem i rejs statkiem.

Zakwaterowani byliśmy w pensjonacie „Korab”, a dojazd i powrót jak zawsze pociągiem Intercity.

Na zakończenie wspomnę jeszcze o uczestnictwie naszego Koła w Festiwalu PZKO w Czeskim Cieszynie. Nasze Koło już od wielu lat współpracuje i przyjaźni się z Kołem PZKO w Wędryni. Już nieraz braliśmy udział w świętach tej organizacji ,tegoroczna edycja festiwalu, miała miejsce w parku Sikory, nad Olzą i zgromadziła prawdziwe tłumy. Nasi rodacy z Zaolzia pokazali to, co mają najlepszego w dziedzinie kultury, sportu, gastronomii i szeroko pojętej gościnności.

             

 Koło MZC w Grodźcu  – prezes Irena Skrzyżala

- 2023-04-25 - Zwiedziliśmy zamek - grodziecką perełkę!

W trzy kwietniowe wieczory członkowie naszego koła zwiedzali perełkę grodziecką tj. zamek  po rewitalizacji. Po zamkowych komnatach i piwnicach oprowadzał nas dr Jacek Proszyk, Prezes Fundacji Ustronianka i jednocześnie Kustosz Muzeum Zamkowego w Grodźcu Śląskim, a także członek Zarządu naszego Koła. Interesująco i z pasją Jacek opowiadał nam historie i ciekawostki.

Dla wielu z nas było to podwójne przeżycie:  oglądanie  zamku w nowej odsłonie i wspomnienia poprzedniego wyglądu. Znaliśmy  dobrze ten obiekt wcześniej - było to nasze miejsce pracy, w którym spędziliśmy kilka czy kilkadziesiąt lat. (przez prawie 60 lat w zamku znajdowała się siedziba Zakładu Doświadczalnego Instytutu Zootechniki), a dla niektórych z nas także miejsce zamieszkania.

Zobaczyliśmy piwnice zamkowe, salę rycerską, myśliwską, zbrojownię, kuchnię zamkową, reprezentacyjne sale, bibliotekę, izby mieszkalne damskie i męskie. Bardzo ciekawe i liczne zbiory obecnego właściciela Zamku, Michała Bożka, wśród nich m.in.: malarstwo, rzeźbę, książki, artystyczne przedmioty użytkowe, broń ,zegarki,  przedmioty z porcelany oraz szkła. Na szczególną uwagę zasługują  tematyczne ekspozycje stałe, poświęcone kartografowi Wacławowi Grodzieckiemu, autorowi najstarszej mapy Polski, który urodził się na zamku,
z prezentowaną oryginalną najstarszą mapą Polski i śląska cieszyńskiego   oraz konstruktorowi i wynalazcy Józefowi Bożkowi pochodzącemu z Bier, przodka obecnego właściciela Zamku, który zbudował pierwszy na kontynencie europejskim powóz z napędem parowym (w 1815 r.) .Jest też sala z obrazami Feliksa Franicza- krakowskiego malarza, ucznia Matejki, przyjaciela Wojciecha Kossaka.

Wśród eksponatów  są tez prawdziwe perełki: książki z 1450 roku, zbroja, uprząż konna z bitwy pod Wiedniem , Chrystus z kości słoniowej, który ozdabia kaplicę w zamkowej wieży. Na uwagę zasługuje też urządzenie zamku, gdzie  piękne meble z kolekcji właściciela Zamku, są miejscem ekspozycyjnym .

W trakcie remontu przeprowadzono badania architektoniczne i archeologiczne, które zrewidowały dotychczasowe informacje podawane w publikacjach historycznych od XIX w. Nowe ustalenia wskazują na wcześniejszą   datę powstania zamku o czym świadczą belki drewniane znalezione w murach piwnicy datowane między latami 1150 a 1270, co wskazuje, że w XII-XIII w. istniała w miejscu zamku drewniana osada.

Natomiast pierwszy murowany obiekt to prawdopodobnie wieża mieszkalno-obronna wstępnie datowana na XIV w. za pewne związana z rozbudową obronnej infrastruktury Księstwa Cieszyńskiego przez księcia Przemysława Noszaka .

Grodzieccy rozbudowali istniejący murowany obiekt prawdopodobnie w latach 1552-1564, o czym świadczą badania dendrochronologiczne nadproży i progów dębowych w piwnicy, których data ścięcia drzewa obejmuje okres między latami 1550-1552. Tą rozbudowę należy zatem przypisać Maciejowi Grodzieckiemu – ojcu Henryka. Budowla przez kolejne stulecia ulegała licznym modyfikacjom, była  przebudowywana i remontowana, częstokroć zmieniała też właścicieli.

Wiele ciekawostek odnaleziono w piwnicach i dookoła zamku: ceramikę prehistoryczną z okresu kultury halsztackiej datowanej na V -VII w p.n.e. srebrne monety  od XIV w. po współczesność- z mennic węgierskiej, czeskiej, saksońskiej co świadczy ,że bywał tu cały świat. Znaleziono też  naczynia średniowieczne, czaszkę tura oraz setki kawałków  kafli, z których złożono 12 kafli herbowych m.in. miasta Cieszyna, książąt cieszyńskich, herby kolejnych właścicieli zamku, miejscowej szlachty. Odkryto również XVI w piec do wypalania kafli czy cegły i ceramiki użytkowej.Ciekawostką natury higienicznej jest zrekonstruowana w wieży, dawna XVI – wieczna toaleta.

Zamek w Grodźcu nigdy nie był zrujnowany czy zniszczony, zawsze miał właścicieli dlatego, jako jeden z nielicznych polskich zamków, ma zachowaną pierwotną tkankę architektoniczną. Pomimo grabieży w czasie II wojny światowej zachowana została struktura wnętrza zamku i jest niepowtarzalna. W czasie II wojny światowej na zamku była kwatera Wehrmachtu i szpital polowy. Obecnie z dawnego wnętrza pozostały resztki oryginalnej boazerii, portale, stropy z profilowanych modrzewiowych belek oraz oryginalne podłogi i stolarka okienna.

Cieszymy się i jesteśmy dumni jako Grodźczanie,  że zamek ocalony został od zapomnienia, wrócił do świetności, przyciąga turystów i entuzjastów historii,

- 2023-05-29 -  Spotkanie nie tylko przy wajecznicy.

W poniedziałek 29 maja 2023 r., członkowie i sympatycy Koła Macierzy Ziemi Cieszyńskiej w Grodźcu i grupa pszczelarzy, spotkali się w OSP w Grodźcu na tradycyjnej, zielonoświątkowej   wajecznicy.

Zebranych przywitała Prezes Zarządu Irena Skrzyżala, podziękowała uczniom i nauczycielom za przyjęcie zaproszenia na spotkanie oraz wszystkim sponsorom ,którzy wsparli je materialnie.

Przywitaliśmy też w naszych szeregach sołtysa Grodźca - Dariusza Szydłowskiego, który  otrzymał legitymację członkowską Koła.

W części artystycznej mieliśmy przyjemność obejrzeć występ uczniów ze SP w Grodźcu z programem regionalnym, w gwarze cieszyńskiej. Były piosenki i tańce uczniów, wykonane w pięknych, odświętnych strojach. Najbardziej zachwyciły nas scenki wykonane w gwarzecieszyńskiej. Uczniowie ZSP w Grodźcu zwyciężyli w Gwarowym Konkursie Recytatorskim "Szumno naszo Godka", zorganizowanym  w Górkach Wielkich pod patronatem Wójta Gminy Brenna. To oni zaprezentowali nam utwór ,, Kłak’’ - Eweliny Szuścik (uczennice z IV klasy) i cieszyński ,, Słownik’’ – Wandy Mider (uczniowie  z klasy I).

Piękny występ, dostarczył wiele wzruszeń i radości. Gratulujemy dzieciom, rodzicom i nauczycielom! Dziękujemy za  pielęgnowanie i kultywowanie gwary cieszyńskiej wśród dzieci, uwrażliwianie młodego pokolenia na kulturę, historię i obyczajowość oraz promowanie młodych talentów.

Po uczcie duchowej przyszedł czas na jajecznicę przygotowaną przez koleżankę Kasię z pomocą koleżanek i kolegów z koła. Ogromna patelnia smacznej jajecznicy szybko była gotowa  i zajadaliśmy się nią do woli. 

Pan Zbigniew Płoszczak z Koła Pszczelarzy,  tradycyjnie przygotował  pyszny domowy smalec, który ze świeżym chlebem i kiszonymi ogórkami, smakował wybornie. Zimne napoje, jak zwykle dostaliśmy od pana Michała Bożka, właściciela Zamku, a o coś  rozweselającego zadbali członkowie Koła. Spotkanie przebiegało w bardzo miłej atmosferze, były pogawędki, śpiewanie pieśni regionalnych i biesiadnych. Dziękujemy wszystkim za wspólne biesiadowanie i do zobaczenia za rok.

Poniżej cieszyński ,, Słownik’’ – Wandy Mider

Dla Tych, którzy nie są tu stela
Jesli ktoś by miał ochotę
Poznać ojców naszych mowę
Niech przyswoi sobie słówka
Mini słownik tu gotowy
A zaczniemy od drzistanio
A drzistani - znaczy mówić
Zaś utropa to jest wówczas
Kiedy ktoś się bardzo trudzi
Ojciec chrzestny - to kumoter
A położna - to hebama
Dudrok - człowiek bez humoru
co marudzi już od rana
Brzidok - człowiek obrzidliwy
Zaś kładziwko to jest młotek
Cumel - żeby każdy wiedział
To dla niemowlęcia smoczek
Tyrckać - to iść drobnym kroczkiem
Tak, jak chodzi dziecko małe
Kiedy biegnie rozbawione
Za rękę trzymając mamę
Zioła różnie nazywają
Jak kosztyfoł i kamelki
To żywokost i rumianek
One goją rany wszelkie
Babuć - to dorosłe prosie
A słonina zwie się szpyrkóm
Zaś choroba dość wstydliwa
Biegunka - zwie się "laksyrkóm"
Kierchów - miejscem jest dla zmarłych
Dómbek - to kwiat chryzantemy
Który w dzień listopadowy
Na cmentarze zanosimy
Dociyrny, to taki wścibski
Który wszędzie nos swój wciśnie
Opowoga to odwaga
A porzeczki - to rybiźle
Pokurzować cygaretle
znaczy - palić papierosy
Kudłocz - to dorosły chłopiec
Który nosi długie włosy
Jelita - to są kaszanki
Lawor - to blaszana miska
W której kiedyś bez prysznica
Człowiek umył sie do czysta
Babiorz - tyle co kobieciarz
Który babki wciąż podrywa
A ożralec - straszny pijak
Co w gospodzie często bywa
Lustro - po naszymu zdrzadło
Codzień go potrzebujemy
Ono mówi choć w milczeniu
Jak szybko się starzejemy
Stare ździorbo można oddać
Do muzeum lub do śmieci
A zowitka to jest panna
Która ma przed ślubem dzieci
Pusa - znaczy pocałunek
Galan - to jest narzeczony
Zaś Młoducha - pani młoda
Żynich - to mąż przyszłej żony
Na dość tego napisałach
By nie mącić ludziom głowy
Czytelniku, gdyś to pojął
Ustróniokym żeś wzorowym

-2023-06-27-Spotkanie z Sycylią. W trakcie spotkania 27.06.2023, Agnieszka i Michał Kwaterscy podzielili się przeżyciami wspomnieniami z rodzinnej podróży na włoską Sycylię. Podczas czerwcowego spotkania, uczestnicy i uczestniczki przenieśli się razem z prowadzącymi na słoneczno-wietrzną Sycylię. Dzięki prezentacji zdjęć mogli odwiedzić główne zabytki stolicy wyspy - Palermo - skąpane śródziemnomorskimi promieniami słońca. Przeszli po ciemnych zakamarkach miasta, a także wybrali się z prowadzącymi na zachmurzony zachód wyspy, gdzie poznali oryginalnie włoski kurort San Vito Lo Capo, solanki nieopodal Trapani, kamienne miasto Erice zaszyte w mgle średniowiecza, starożytną dolinę świątyń w Agrigento czy pozostałości po greckich miejscach kultu i życia w Segeście. Całość prezentacji przeplatana była prywatnymi spostrzeżeniami, wrażeniami oraz dokumentacją fotograficzną doskonałej włoskiej kuchni doprawioną radością podróżowania i odkrywania.

Członkowie i Członkinie Koła Macierzy Ziemi Cieszyńskiej w Grodźcu, uczestniczący w tym spotkaniu, nie tylko zdobyli sporą garść wiedzy o kulturze i atrakcjach Sycylii, poznali jej zawiłą historię, ale także mieli okazję dowiedzieć się kilku wskazówek i ciekawostek na temat samodzielnego organizowania podróży i wyjazdów. 

 

 Koło MZC w Strumieniu – prezes Bronisław Świeży

18.04.2023 r. - Zebranie Sprawozdawcze Koła za 2022 r. Uczestniczył  z Zarządu Głównego p. Józef Król a z samorządu Pani Burmistrz Anna Grygierek i Przew. Rady Miasta p Czesław Greń. Duży artykuł w prasie lokalnej,

28.04.2023 r.  i dniach następnych -  Po intensywnych próbach Macierzowego  zespołu teatralnego „Źródło”, ustaleniu scenografii, gromadzeniu rekwizytów zespół realizatorów z emgoku  przystąpił do filmowego nagrywania etiud  projektu Koła MZC W Strumieniu  „ Z MINIONYCH LAT”  na który uzyskano grant z Urzędu Miasta -( SZKUBACZKI I KISZENIE KAPUSTY) według scenariusza i reżyserii  Anastazji Żur.  Rejestracji dokonano w domu przy ul. Dolnej nr 1,

28.04.2023 r. -  W Galerii wystawowej MGOK w ramach Grupy C-41 miał miejsce Wernisaż wystawy zdjęć Bronisława Świeżego  „REJS – 67 „  Prezentowane zostały zdjęcia z jesiennego rejsu harcerskim jachtem  „Zawisza Czarny” do Rygi, Tallina, Leningradu w 1967 r. ,

 

18.05.2023 r. - Wspólnie z Burmistrz Strumienia i Redakcją  „Nowej Formacji” w „Galerii pod Ratuszem” Macierz dokonała prezentacji nowej, kolejnej książki o  ludziach którzy zmieniają codzienność „ PORTRETY NIEZWYCZAJNE” z serii „Rewizyty”  „Nowej Formacji” gdzie czwórka naszych członków – ks. Oskar Kuśka, Anastazja Żur, Krzysztof Wójtowicz, Józefa Greń przedstawiają w formie wywiadów lub artykułów życie społeczne, kulturalne, obyczajowe jak i swoje sugestie co dalej czynić w tej materii. Udział wzięło ponad 50 osób- wszyscy zakupili książkę dla siebie, a także i jako podarunek. Mocna prezentacja celów Macierzowych,

3.06.2023 r. -  Udział w Zjeździe MZC  7 Delegatów Koła,

4.06.2023 r. -  XII DZIEŃ TRADYCJI STROJU I PIEŚNICZKI REGIONALNEJ- „ Z gwarą i pieśniczką przez Śląsk Cieszyński’ Coroczna sztandarowa impreza Koła w Parku Miejskim  dla szerokiej publiczności. W tym roku zaprezentowaliśmy laureatów młodzieżowego gminnego konkursu gwarowego ”RZĄDZYMY PO NASZEMU”  który odbył się wiosną 2023 r. w Pruchnej. Laureaci konkursu gwary poprzez występ estradowy dla szerokiej publiczności mogą zostać zainspirowani do szerszego nie tylko szkolnego zainteresowania się swoim regionem, zwyczajami, mową dziadów, literaturą czy zwyczajami a w przyszłości może zasilą szeregi Macierzy,

 

20.07.2023 r. - Zorganizowana została zbiorowa wycieczka członków i sympatyków a zarazem miłośników historii regionu swojej Małej Ojczyzny do zwiedzenia zamku w Grodźcu. Na miejscu doszło do miłego spotkania z członkami Koła w Grodźcu a powitał nas i częściowo oprowadzał sam właściciel, Pan na Zamku Michał Brożek, wielki miłośnik i kolekcjoner pamiątek historycznych. Kolejna atrakcja historyczna Śląska Cieszyńskiego,

01.08.2023 r. - Kontynuacja projektu „Z MINIONYCH LAT”   filmowe nagrywanie kolejnych  etiud „OCZEPINY I DOŻYNKI” – scenariusz i reżyseria Józefa Greń i Zespół Regionalny STRUMIEŃ.  Rejestracji dokonano w stodole p. Wojciecha.

 Koło MZC w Zebrzydowicach – prezes Henryk Franek

- 3 maja  2023 roku -  odsłonięcie  tablicy poświęconej uczestnikom Powstań Śląskich.

W dniu  3 maja 2023 roku w Zebrzydowicach odbyła się  uroczystość odsłonięcia  tablicy pamiątkowej poświęconej uczestnikom Powstań Śląskich w latach 1919-1921.  Uroczystości rozpoczęły się o godz. 10.00 Mszą św. w kościele pw. Wniebowzięcia NMP w Zebrzydowicach. Po mszy nastąpiło odsłonięcie  tablicy pamiątkowej. W wydarzeniu udział wzięli potomkowie powstańców, lokalne władze oraz mieszkańcy. Organizatorami wydarzenia  byli: Koło MZC w Zebrzydowicach, GOK oraz Gmina Zebrzydowice,

- 30 maja 2023 roku   - XI Powiatowy  Konkurs Gwarowy „ Rzóndzymy po naszymu” Prezes Koła Pan Henryk Franek  był członkiem jury,

- 1-5 czerwca 2023 roku  -  Wystawa Numizmatyczna w Zebrzydowicach: „ Podróż przez historię za pomocą monet”. Wystawa odbyła się w Galerii nad Młyńszczokiem  w zamku i jest owocem kolekcjonowania monet przez Henryka Franka- Prezesa Koła MZC w Zebrzydowicach. Wystawione monety pochodzą z różnych okresów historycznych. Głównym celem wystawy było przybliżenie społeczeństwu historii za pomocą monet jako źródła informacji.

3. Sprawy bieżące:

- w dniu 19 kwietnia 2023r. pan prezes Cezary Tomiczek złożył w Sądzie w Cieszynie wniosek o zasiedzenie własności Macierzy Ziemi Cieszyńskiej znajdującej się w Jaworzynce-Zapasiekach. Procedura została rozpoczęta,

- prezes Cezary Tomiczek zlecił kancelarii adwokackiej złożenie do Sądu w Bielsku-Białej wniosku o zasiedzenie własności Macierzy Ziemi Cieszyńskiej znajdującej się w Bielsku-Białej. Po złożeniu dokumentów uzupełniających, procedura została rozpoczęta,

- Starostwo Powiatowe w Cieszynie przysłało pismo z zapytaniem, czy zostanie zabezpieczona przez MZC studnia znajdująca się na terenie własności MZC w Jaworzynce - Zapasiekach. Z sekretariatu MZC wyszło pismo z odpowiedzią, iż zostanie dokonane zabezpieczenie studni,

- prezes ZG Cezary Tomiczek poinformował zebranych, iż  wniosek złożony przez ZG MZC do MKiDN został rozpatrzony pozytywnie i pani Władysława Magiera otrzymała Nagrodę Indywidualną Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wszyscy obecni członkowie Zarządu pospieszyli z gratulacjami dla koleżanki,

- ustalono termin Walnego Zjazdu Delegatów na dzień 3 czerwca 2023r. Walny Zjazd Delegatów odbędzie się w Domu Narodowym.  I termin rozpoczęcia zebrania godz.8.30,  II termin rozpoczęcia zebrania godz.9.00.  Prezes ZG Cezary Tomiczek omówił z członkami Zarządu projekty uchwał, jakie powinny być podjęte w czasie Walnego Zjazdu Delegatów. Walny Zjazd Delegatów jest uprawniony do podejmowania uchwał w zakresie zbywania, nabywania i zastawiania majątku Stowarzyszenia, jak również w zakresie reprezentacji MZC. Pan prezes zaproponował, by uzgodnienia dokonane na zebraniu ZG w związku z decyzją Zarządu o ewentualnej sprzedaży macierzowego majątku w Bielsku-Białej oraz w Jaworzynce-Zapasiekach, zostały przedyskutowane na zebraniach w kołach. Ważne, by członkowie kół wyrazili swoją opinię w tych sprawach oraz upoważnili swoich delegatów do przekazanie tych opinii na Walnym Zjeździe Delegatów.

Prezes zaproponował kandydatów do pełnienia różnych funkcji podczas Walnego Zjazdu Delegatów. Zaproponował, aby obrady prowadzili dwaj przewodniczący:

Pani Władysława Magiera- członek Zarządu Głównego, Prezes Koła MZC nr 4

Pan Leszek Pindur- wiceprezes Zarządu Głównego MZC

Zaproponował też:

-na protokolantów panią Danutę Kożusznik- sekretarza Koła MZC nr 8  oraz panią Irenę Skrzyżalę- skarbnika Zarządu Głównego MZC

-członków do Komisji Mandatowej panów Józefa Króla, Stefana Króla i Henryka Franka

-członków do Komisji Uchwał i Wniosków panie Elżbietę Holeksa-Malinowską, Urszulę Skowron i Jolantę Skórę.

Członkowie Zarządu Głównego zatwierdzili powyższe kandydatury na Walny Zjazd Delegatów,

- Prezes Koła MZC w Warszawie pani Bednarska-Frankowska zaprosiła Prezesa ZG oraz członków ZG do odwiedzenia stolicy i spotkania się z członkami warszawskiego Koła,

- na posiedzeniu ZG w czerwcu, po Walnym Zjeździe Delegatów Macierzy, prezes Cezary Tomiczek dokonał jego podsumowania, wyraził zadowolenie z spokojnego i sprawnego przebiegu obrad Zjazdu. Serdecznie podziękował za organizację Walnego Zjazdu Delegatów. Szczególne podziękowanie skierował do wiceprezesa Pana Leszka Pindura  za zabezpieczenie obsługi podczas Zjazdu, przez uczniów ZSEG, a także ich opiekunom, czyli nauczycielom.

Podziękował również za  profesjonalne  przewodniczenie WZD wiceprezes Władysławie Magierze i wiceprezesowi Leszkowi Pindurowi, członkom Komisji Zjazdowych. Podziękowanie dla  Pana Dyrektora COK Domu Narodowego za użyczenie lokalu,  „Ustroniance” za wodę , Mokate za kawę, herbatę, prezesowi PSS ”Społem” za  kanapki, Kołu MZC Nr1 za pyszne ciasto i wafelki, Kołu MZC w Drogomyślu za ciasto, Kołu MZC nr 8 za kanapki, wszystkim obecnym za uczestnictwo. Ponadto  stwierdzono, że COK Dom Narodowy jest dobrym  lokalem na organizowanie WZD,

- prezes Cezary Tomiczek poinformował, iż kolejny Festiwal Organizacji Pozarządowych „Cieszyński Przekładaniec” odbędzie się w dniach 1-3 września2023r. Wystawimy stoisko z publikacjami do sprzedaży, kalendarz itp. Prezes Pan Cezary Tomiczek prosi o zgłaszanie się członków zarządu oraz z kół terenowych do uczestnictwa. Pani Grażyna Pawlita  zaproponowała wysłać zapytanie   e- mailem do Prezesów poszczególnych Kół Terenowych  o uczestnictwo.

 

Za Zarząd:

 

          Sekretarz ZG MZC                                                                  Prezes ZG MZC

 /-/Elżbieta Holeksa-Malinowska                                                         /-/ dr Cezary Tomiczek

/-/ Urszula Skowron

 

Rozdzielnik:

 

1x Koła Terenowe

1x a/a